عشق ما بروسیای عزیز به تازگی 112 ساله شد. با ما همراه باشید تا دهه به دهه قرن پیشین این غول آلمان را بررسی کنیم.
1: تاسیس تا حضور در لیگ های محلی
بروسیا دورتموند توسط 18 جوان محلی تاسیس شد. نام بروسیا برگرفته شده از کارخانه مالت ساخت آبجو بروسیا در حوالی شهر گرفته شد. در ابتدا لباس تیم به مدت 4 سال به رنگ راه راه سفید و آبی بود اما پس از آن به زرد و مشکی تبدیل شد. باشگاه تا سال 1929 در لیگ های محلی توپ میزد که با جاه طلبی مدیران برای به خدمت گیری بازیکنان حرفه ای ورشکست شد و با کمک هواداران دوباره توانست روی پای خود بایستد.
در دهه 30 میلادی و با ظهور رایش سوم ، برخی از مدیران باشگاه با رد پیشنهاد پیوستن به حزب نازی و فعالیت علیه آن اعدام شدند. پس باشگاه باید برای فروغی دوباره تا پایان ج.ج دوم صبر میکرد. در سال 1949 سعی شد که بروسیا با دو تیم ورکاشپورت گمانشافت و فرایا اشپورت وراین ادغام شود. اتفاقی که اگر رخ میداد نام باشگاه و سال تاسیس آن را دستخوش تغییر میکرد. (1898)
دهه 40 و 50 ، از فرش به عرش
در دهه 40 باشگاه اولین تجربه حضور در سطح ملی را با درخشش در Oberliga West تجربه کرد.
در 1949 دورتموند موفق شد که به فینال دویچه مایسترشافت برسد اما در دیدار نهایی با نتیجه 3-2 مغلوب مانهایم شدند.
در نهایت در 1956 اولین جام حاصل شد. دورتموند همسایه اش کارلزروهه را در فینال دویچه مایسترشافت با نتیجه 4-2 شکست داد و بر بام آلمان ایستاد. اتفاقی که سال بعد هم رخ داد و دورتموند با شکست هامبورگ با نتیجه 4-1 قهرمان آلمان شد. تاثیر گذار ترین اسطوره های باشگاه در این دهه درای آلفردو (به معنی سه آلفردو) یعنی آلفرد نیپیکلو ، آلفرد پرایسر و آلفرد کلباسا بودند.
دهه 60 دورتموند فخر آلمان
در دهه 60 دورتموند موفق شد بار دیگر قهرمان آلمان شود و در 1963 با غلبه بر کلن با نتیجه 3-1 آخرین قهرمان فرمت پیشین لیگ آلمان یعنی دویچه مایسترشافت بشود. به طبع این قهرمانی اولین بازی فصل آینده را دورتموند با وردربرمن انجام داد جایی که 3-2 در خانه بازنده بود اما نکته مثبت آن بود که اولین زننده گل بوندسلیگا آلمان یک دورتموندی بود ؛ مهاجم افسانه ای باشگاه فریدهلم تیمو کونیتزکا که در 163 بازی موفق به زدن 122 گل شد وی در یک مقطع کوتاه در 1984 مربی باشگاه هم شد.
در 1965 دورتموند قهرمان پوکال شد و در نهایت در 1966 دورتموند موفق شد اولین تیم آلمانی باشد که جامی بین المللی کسب میکند. در فینال جام در جام اروپا دورتموند با دو گل زیگفرید هلد و راینهارد لیبودا لیورپول را با نتیجه 2-1 در وقت های اضافه شکست دادند تا ولفگانگ پائول اولین کاپیتان آلمانی باشد که جامی اروپایی به دست میگیرد.
در آن دوره جام در جام اروپا رکوردی از دورتموند به جا ماند که همچنان باقی است. اسطوره بی بدیل باشگاه لوتار امریش در جریان پیروزی 8-0 در مقابل فلوریانا موفق شد به تنها 6 گل به ثمر برساند تا گلزن ترین بازیکن در یک مسابقه در تاریخ تمامی فرمت های بازی های یوفا اعم از چمپینزلیگ، جام در جام و لیگ اروپا باشد رکوردی که نام او را بالاتر تمامی فوق ستارگان تاریخ اروپا قرارداد.
دهه 70 و 80 تاریک ترین دوران بروسیا
دورتموند در دهه 70 هیچ جامی کسب نکرد اما از معدود یادگار های آن زمان وستفالن اشتادیون بود. ورزشگاهی که ساختش از 1971 تا 1974 ادامه داشت و سرانجام در 2 آپریل 1974 لانه جدید زنبورها شد.
در فصل 1971/72 دورتموند طعم سقوط را چشید و با 20 امتیاز و با رتبه هفدهم به بوندسلیگا شمال سقوط کرد.
دورتموند در فصل 1975/76 با نایب قهرمانی در بوندسلیگا شمال به بوندسلیگا یک بازگشت.
دهه 80 با مشکلات مالی به میراث گذاشته شده از دهه 70 ادامه داشت تا جایی که در 1986 دورتموند لیگ را در رده شانزدهم به پایان رساند و تا یک قدمی سقوط رفت اما موفق شد در پلی آف فورچونا کلن را شکست دهد تا در بوندسلیگا یک ماندگار باشد.
دهه 80 با قهرمانی در پوکال با غلبه بر وردربرمن قوی ترین تیم وقت آلمان با نتیجه 4-1 به پایان رسید تا امید ها زنده بماند و نوید دهه ای پر از افتخار را بدهد.
(وردربرمن در 1989 سوپر کاپ آلمان ، در 1991 پوکال و 1992 جام در جام اروپا را کسب کرد)
دهه 90 ، دهه طلایی
بعد از کسب رتبه دهم در بوندسلیگا 1990/91 ، هورست کوپل مربی وقت باشگاه کنار گذاشته شد تا اوتمار هیتزفیلد مربی دورتموند شود. اولین کار هیتزفیلد جایگزین کردن اشتفان کلوز از آینتراخت دورتموند با ولفگانگ ده بیر بود.
فصل اول با یک تراژدی تمام شد جایی که دورتموند تا هفته 37 مشترکا با فرانکفورت و اشتوتگارت در صدر قرار داشت اما با وجود برد در هفته آخر به دلیل تفاضل کمتر از اشتوتگارت فصل را هم امتیاز با قهرمان اما در رده دوم به پایان رساند.
فصل 92/93 با نائب قهرمانی در لیگ اروپا و تحقیر در برابر یوونتوس با 6 گل تمام شد اما سود 25 میلیون یورویی برای دورتموند به همراه داشت که سرمایه خرید ستارگانی شد که تاریخ دورتموند را نوشتند. ماتیاس سامر سال 93 از اینترمیلان ، آندریاس مولر سال 94 از یوونتوس ، یورگن کوهلر سال 95 از یوونتوس جذب دورتموند شدند.
سال های 95 و 96 با دو قهرمانی پیاپی در بوندسلیگا و یک قهرمانی سوپرکاپ آلمان برای دورتموند خاتمه یافت. ستارگان آلمان ماتیاس سامر ، یورگن کوهلر و آندریاس مولر با آلمان قهرمان اروپا شدند و هر 3 نقشی کلیدی داشتند. ماتیاس سامر در یک چهارم گل پیروزی بخش آلمان به کرواسی را زد و آندریاس مولر پنالتی آخر آلمان در نیمه نهایی در برابر انگلیس را به گل تبدیل کرد تا آلمان راهی فینال شود. تمامی این عملکرد های درخشان سبب شد تا ماتیاس سامر در 1995 نامزد اصلی توپ طلا و در 1996 برنده توپ طلا بالاتر از رونالدو نازاریو شود.
فصل 96/97 با قهرمانی در سوپرکاپ آلمان و لیگ قهرمانان به پایان رسید تا دورتموند انتقام 4 فصل قبل از یوونتوس را بگیرد. پیروزی 3-1 مقابل تیم پر ستاره ایتالیایی سبب شد تا دورتموند بار دیگر بر تخت پادشاهی اروپا تکیه بزند. در انتهای فصل اوتمار هیتزفیلد از دورتموند جدا شد.
فصل 97/98 نوویو اسکالا مربی جدید در ابتدای فصل دورتموند را قهرمان جهان کرد و در لیگ قهرمانان در نیمه نهایی مغلوب رئال مادرید شد همچنین لازم به ذکر است که دورتموند در مرحله قبل بایرن مونیخ را با تک گل اشتفان چاپیوسات حذف کرد. از دلایل حذف دورتموند در مقابل رئال مصدومیت آندریاس مولر و یورگن کوهلر و جدا شدن لمبرت از تیم و از همه مهم تر مصدومیت سنگین ماتیاس سامر که دوران بازیگری او را با تنها گذشتن از 3 بازی از اول فصل به پایان رساند بود.
نویسنده : Azad